Vliegangst? Weg ermee

Vanmorgen zag ik vanuit de auto een vliegtuig opstijgen. En wat voelde dat nu anders, vergeleken met eerst: jarenlang had ik vliegangst. Ik was zelfs bang als er een vliegtuig laag overvloog. Dan dacht ik: ‘Wat als het hier nu neerstort?’ of ‘Wat bezielt die mensen om daarin te gaan zitten?’ en nog meer van dat soort Mayday Mayday-gedachten. Niet zo handig als je vlakbij Schiphol woont! En ook nogal beperkend, als je nog eens verder weg op vakantie wilt. Maar vandaag werd ik overspoeld door een blij gevoel van trots: in zo’n ding heb ik afgelopen week zelf gezeten! Over grensoverschrijdend gedrag gesproken…

Luchtzak

Vroeger had ik geen vliegangst. Ik heb jarenlang gevlogen, binnen en buiten Europa. Soms wat gespannen, maar het was nooit zo erg dat ik er niet in durfde. Toch ging het een paar jaar geleden mis. Ik zat in een vliegtuig dat twee keer in een luchtzak terecht kwam, en ergens sloeg het op tilt in mijn hoofd. Nóóit maar dan ook nóóit zou ik meer vrijwillig in zo’n ding stappen. Ik kreeg al hartkloppingen bij het idee. En hoe langer ik het niet probeerde, hoe erger de angst werd. Ik was allang de realiteit voorbij. Mensen die in een vliegtuig stappen of zelfs werken, waren knettergek.

Van schaatsangst naar vliegangst

Voor mijn gevoel waren er twee angsten op een hoop geveegd. Wat ik met vliegen had, had ik namelijk ook met schaatsen: nooit meer zou ik het ijs op gaan. Ik ben op mijn 12e met mijn broertje door het ijs gezakt. We hebben daar lange tijd moeten watertrappelen en gillen, terwijl er niemand in de buurt was. Uiteindelijk zijn we gered door iemand die ons had gehoord, maar deze afgrijselijke ervaring heeft diepe sporen achtergelaten. Ik durfde een paar jaar niet over bruggen, of door tunnels, bang dat ze in zouden storten. De shockervaring dat een bodem zó onder je weg kan zakken, nestelde zich diep in mij. Ik zorgde wel dat ik het ijs niet meer op ging. Vandaar dat de stoppen bij mij doorsloegen, toen het vliegtuig waarin ik zat ook nog eens flink omlaag zakte. Dit – nooit – meer.

EMDR

Na de luchtzakervaring meldde ik me bij een psycholoog voor EMDR. Dat is een krachtige therapievorm waarbij je in een paar sessies teruggaat naar een traumatische ervaring, terwijl je hersenhelften om de beurt geprikkeld worden door klikjes of piepjes. Ik heb daar zitten schokken en snotteren toen ik alles herbeleefde, het ijszakavontuur, de luchtzak. Toen de sessies klaar waren, voelde het geweldig. Die winter stond ik voor het eerst weer op het ijs, met tranen in mijn ogen van de spanning en ontlading.

Dichtgeknepen keel

Maar vliegen deed ik nog steeds niet, ondanks het dringende advies van de psycholoog om dat weer snel te gaan doen. De jaren die volgden zorgde ik wel dat ik niet in een vliegtuig kwam. Ik merkte dat de vliegangst aanhield en heftiger werd. Alsof ik het zelf in stand hield, hoe langer ik eraan toegaf. Maar het lukte me niet om de knop om te zetten. Het idee om te vliegen benauwde me zo, dat alleen al de gedachte telkens mijn keel dichtkneep en mijn adem stokte.

Vliegen boven je tijdlijn

In die jaren maakte ik tijdens mijn NLP-opleiding kennis met de tijdlijnoefening: je visualiseert al je levenservaringen als één grote lijn, en in gedachten vlieg je hoog boven deze tijdlijn terug naar de eerste ervaring van een emotie waar je last van hebt. Je blijft er ver boven hangen (‘gedissocieerd’) waardoor het kijken minder heftig is dan bij EMDR (waarbij je je helemaal associeert, de gebeurtenis herbeleeft). Vervolgens begeleidt de coach je nog bij allerlei stappen boven die tijdlijn. Je maakt de heftige emoties los van de oude ervaringen waar ze aan gekoppeld zijn. En daarna vlieg je weer terug naar het heden. Zo vloog ik wat af… in mijn hoofd!

Veilige pleksuskewiske

Een van de coaches van de opleiding heeft mij laatst opnieuw bij zo’n tijdlijnproces begeleid, speciaal rondom het thema vliegangst. Ze maakte mij vertrouwd met de tegenpool van mijn angst: het gevoel van vrijheid, van avontuur en ondernemerschap. Het gevoel dat ik vlak vóór de ijservaring had: ik stond samen met mijn broertje in de keuken om broodjes te smeren voor onze schaatstocht. Het was een stille zondagmorgen en onze ouders sliepen nog. We stopten Suske en Wiskes in onze rugzak om halverwege onze tocht ergens te pauzeren en wat te lezen. Dát beeld was nog helemaal vrij van angst, het was een veilig spannend gevoel van de wereld die aan onze voeten lag. Ik leerde hoe ik dat beeld telkens steeds weer kon oproepen, als ik weer een vliegtuig zag of hoorde. En dat ben ik stelselmatig gaan doen.

Klaar voor de start…

En nu zijn we dus wezen vliegen, op vakantie naar Spanje. Ondanks dat ik braaf mijn veilige gevoel bleef oproepen, steeg de spanning wel voordat het zover was. Nu ging het dus écht gebeuren. Denk aan die veilige keuken, denk aan dat beeld. Het werd een soort mantra. In het vliegtuig was ik nog steeds bibberig, maar ik zette een rustig muziekje op en focuste op mijn ademhaling. We stegen op, so far so good, we ontploften niet (een van mijn angsten). Gelukkig hoorde ik niet hoe zoonlief mijn man urenlang doorvroeg over neerstorten, zuurstofmaskers en zwemvesten… Toen we eenmaal in de lucht hingen, voelde ik de spanning zakken. En de ontroering kwam op: ik doe dit gewoon, wat een overwinning! Zelfs de hobbelige tussenlanding op een andere vakantiebestemming deerde mij niet. De tweede keer opstijgen daarna was zo mooi, zo ontspannen!

En weer terug

Ik lieg als ik zeg dat de terugreis nu appeltje eitje was. Maar dapper haalde ik de keukenscène er weer bij, als een elastiekje trok ik het steeds over mijn angstbeelden. En nu? Nu ben ik zó trots op deze overwinning. Ik kan weer plannen maken voor volgende trips.

En daarom ben ik nu dus zo blij als ik weer een vliegtuig zie overvliegen. Dat kan ik nu ook!  Mijn advies aan wie ook last van vliegangst heeft, of van andere angsten: neem de stap en dóe er wat aan! Neem gerust contact met mij op als je meer informatie wilt.

 

5 gedachte over “Vliegangst? Weg ermee

  • Mesut Altintas

    He,

    Leuk je verhaal ik heb ook enorme vliegangst door een luchtzak en durf het niet, maar moet over 4 weken vliegen met een tussenlanding.

    Hoop dat ik het kan overwinnen. Soms geloof ik er niet meer in, maar ik ga het toch doen!

    • Hoi Mesut, ik snap helemaal wat je bedoelt. En dan ook meteen nog met een tussenlanding… Mijn eerste keer ná die luchtzak was ook meteen met tussenlanding, en weet je: dan oefen je nog eens extra in het vliegen zonder angst! Hoe vaker je het doet, hoe meer goede ervaringen je zult hebben. Ik schreef dit blog een paar jaar terug. Ik vind vliegen nog steeds niet fijn, maar ik kan de angst nu wegredeneren. Ken je mensen die vliegen echt léuk vinden? Verplaats je daar eens in! Dat doe ik altijd, ik denk dan aan een vriend die het zo gewoon vindt als de bus nemen. Die het eigenlijk zelfs een beetje saai vindt, zo gewoon vindt hij het. Of ik denk aan de piloot en stewards en stewardessen die voor hun lol dit beroep hebben gekozen. Als ik mij daarin verplaats, voel ik mezelf rustiger worden. Veel succes, en laat me weten hoe het gegaan is!

  • Samir

    Hey Mariette ik heb je verhaal gelezen en vind het knap dat je er toch over heen bent gekomen, ik integendeel ben heel angstig terwijl ik 12 jaar geleden toch nog gevlogen heb voor het laatst en door te kijken naar het nieuws en bepaalde programma’s is er iets in mijn hoofd gebeurt waardoor ik best veel angst heb om te vliegen. Ik heb wel meerdere angsten denk ik maar ik moet over 3 weken vliegen ik ga op vakantie met mijn gezin maar ik krijg het de ene keer doodsbenauwd als ik er aan denk en de andere keer denk ik aah ik ga het gewoon doen… Soms weet ik het ook niet meer en denk zo erg zal het niet zijn het is maar een vlucht van 3 uur. Misschien heb je tips voor me alvast bedankt..

    Groetjes sam

    • Hoi Sam, bedankt voor je reactie. Je eigen gedachten kunnen je gek maken hè? En op andere momenten kun je het wegredeneren: het komt vast goed, het gaat vaker goed dan fout, ik ga gewoon… Wat mij hielp in mijn angstige periode was om een spannend boek te lezen, vanaf het moment van vertrek totdat je rustig bovenin de lucht hangt. Dus gewoon in gedachten doen of je er niet bent. En als je eenmaal opgestegen bent, word je vanzelf rustiger, je merkt dat je dit gewoon kunt, en dat alles gewoon goed gaat. En voor je het weet zetten ze alweer de daling in, en ga jij weer lekker lezen. Verder helpt het me om aandachtig naar het personeel te kijken, die lopen er soms een beetje verveeld bij, angst is wel het laatste waar ze zelf mee bezig zijn. Dan probeer ik me voor te stellen dat ik voor mijn werk de hele dag op en neer pendel in een vliegtuig, hoe gewoon het dan is. Als jij de enige binnen het gezin bent die angst heeft, kun je misschien regelen dat je een beetje apart zit. Je kunt niet aandachtig gaan zitten lezen als je je ook met je kind bezighoudt. Aan de andere kant, je kunt ook gewoon lekker hard gaan voorlezen, dat heb ik ook eens gedaan tijdens een angstige landing. Hoe angstiger ik was, hoe leuker ik ging voorlezen, om even niet met het vliegen bezig te zijn. Ik kreeg er nog een compliment over van de vrouw naast me: “Wat bent u leuk met uw kind bezig” haha, ze moest eens weten. Veel succes over drie weken!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *