Puberleed

03okt 2019 door Mariette Dietz 1 reactie

Puberleed

Puberleed aflevering 341:

“Ik heb mijn sleutelbos achter de kluisjes gegooid en nu liggen ze erachter en niemand kan erbij”

WHY? Denk ik verbaasd… waarom gooit onze zoon zijn sleutelbos achter de kluisjes op school?

“We doen dat altijd voor de lol, de bovenkant van de kluisjes is schuin en dan glijden ze vanzelf weer terug en dan vang je ze op.”

Ik zie ze voor me, die stoere jongens van 14-15 jaar, die hun sleutels in de lucht gooien en weer opvangen. Tot die ene OEPS.

Ze hebben een uur liggen hengelen, hij en zijn vrienden. De conciërge kon niet helpen of had geen zin.

De berichtgeving over het voorval ging via de gezinsapp. Toen ik uit werk kwam, was de sfeer aan tafel om te snijden, ik voelde aan alles dat vader en zoon al een stevig gesprek hadden gehad. En toen ik er ook nog eens over begon, laaide het vuur weer flink op.

Wat ons vooral stoorde, was dat hij er zo laconiek over deed. Hij vond dat het allemaal wel morgen kon, mañana mañana. Ónze huissleutel, zíjn fietssleutel waarvan de reservesleutel al kwijt was, zijn kluissleutel… die fiets die daar nu de hele nacht op het verlaten schoolplein staat…

Een kijkje in het puberbrein

Laatst zag ik weer zo’n interessant college van hersendeskundige Erik Scherder. En hoewel het over criminelen ging, bij wie er iets gestagneerd was in de ontwikkeling van het brein, verklaarde het ook een hoop over pubergedrag. En ik herkende er veel in!

In het filmpje legt Scherder eerst uit wat de verschillende gebieden van de hersenen doen van achteren naar voren: al onze zintuiglijke informatie komt binnen aan de achterkant (dat wat we zien en horen). In het midden van de hersenen (zeg maar boven de oren) zit vervolgens het emotiecentrum. En aan de voorkant de ‘frontale lob’ (de prefrontale cortex), die zorgt voor ons gedrag. De input wordt dus aan de achterkant verwerkt, terwijl het gedrag aan de voorkant wordt gestuurd.

De hersenen zijn tot je 30^e nog in ontwikkeling. En een van die dingen die zich bij pubers nog aan het ontwikkelen is, is de verbinding tussen de ‘frontale lob’ aan de voorkant met het emotiecentrum in het midden.

Werk in uitvoering

“Puberhersenen zijn werk in uitvoering”, is een bekend citaat van neuroloog Jelle Jolles. In het college van Erik Scherder komt dat ook weer duidelijk naar voren: doordat de verbinding tussen de voorkant en het midden nog niet helemaal volgroeid is, werken de volgende aspecten nog niet goed:

Empathie: het meevoelen met een ander, en dan zowel ‘ik snap wat jij voelt’ als ‘ik voel wat jij voelt’. Over het algemeen kunnen pubers moeilijk inschatten hoe iets op jóu overkomt…
Remming: het vermogen om je gedrag af te remmen, om je in te houden, om niet op impulsen te reageren. Pubers kunnen hun eigen gedrag dus nog niet zo goed begrenzen.
Angst: schuldgevoel en angst voor straf. De puber is dus minder gevoelig voor de gevolgen van zijn/haar gedrag, omdat het gevoel van schuld en angst nog niet zo groot is.

Deze drie zaken zorgen ervoor dat pubergedrag nog ‘ongeremd en puur’ is. Dat klinkt toch beter dan ‘dom en naïef’… En echt, veel puberleed en veel gedoe tussen ouders en pubers, komt door deze factoren. Als je dat beseft, voel je je als ouder al een stuk minder boos of wanhopig. Het komt echt goed!

Thuis liep de discussie hoog op

Die puber van ons dus, met zijn sleutelbos achter de kluisjes… we vonden dat hij diezelfde avond na het eten nog maar eens moest proberen om ze te pakken te krijgen:

Hoe dan??
Neem maar een lange stok mee of zo.
Waarom nu? Dat kan toch morgen?
Onze spullen, daar moet jij zorg voor dragen!
Maar waarom nu? Ik moet leren!
Hahaha. Morgen moet je op de fiets naar de fysio.
Dan kan ik toch op mama’s fiets?
Jij – gaat – NU – naar – school!

Ok… die school moest natuurlijk wel open zijn. We hoopten stiekem dat er een of andere informatie-avond aan de gang was. Uiteindelijk vertrokken vader en zoon, gewapend met een lange lat naar school. Maar helaas… alles was dicht.