De kracht van verhalen vertellen

Hele volksstammen hingen vroeger aan de lippen van verhalenvertellers en troubadours. Er was geen radio, geen televisie, geen Youtube of Whatsapp. Ik zie het helemaal voor me, bij een vuurtje, of in een hutje, allemaal in een kring om die ene wijze man of vrouw. Het lijkt me eigenlijk best gezellig. Tegenwoordig doen we het weer op onze manier, met het lezen van boeken of blogs, of we laten ons via films laten meevoeren in de verhalen van anderen.

Spiegel voor jezelf

En wat een cadeau is het voor je als kind, als je een leraar of lerares hebt, die verhalen vertelt! Want ervaren trainers weten het: met verhalen, metaforen, bereik je de mensen in je groep pas écht. Onbewust ga je als luisteraar mee in het verhaal, spiegel je hoe je zelf zou reageren, pik je juist die levenslessen eruit, de dingen die jij op dat moment nodig hebt. Zo werkt het bijvoorbeeld ook met sprookjes.

De verhalen van de juf

En mijn zoon is een bofkont: hij heeft dit jaar zo’n juf.  Al maanden komt hij enthousiast uit school, en vertelt over de verhalen van de juf. Over toen ze zelf nog kind was, toen ze puberde,verhalen vertellen wat ze allemaal deed om erbij te horen, en over de belevenissen in haar eigen gezin. Haar kwetsbaarheid maakt dat kinderen zich ook kwetsbaar durven opstellen. Dat ze hun nek durven uitsteken, dat ze nadenken over hoe ze omgaan met elkaar. En ik merk hoe de verhalen nog lang bij hem nasudderen. Zoals in het volgende voorbeeld.

Mama is boos…

Het is dinsdagmiddag en hij moet naar voetbaltraining. Maar hij is nog niet thuis, terwijl de school al een uur uit is. Ik zit me op te fokken… dit is de zoveelste keer. Hij wéét dat hij voetbal heeft op dinsdag. En dat hij dan op tijd thuis moet zijn. Uiteindelijk stap ik boos op de fiets om hem te gaan halen van het veldje bij school.  verhalen vertellen Terwijl we samen terug fietsen naar huis, ben ik nog steeds boos: boos dat ik hem moest halen, boos dat hij alwéér niet uit zichzelf op tijd was, en nu ook boos dat hij zich niet schuldbewust gedraagt. Hij begint nog te praten over zijn schooldag, alsof er niks aan de hand is. Ik mok thuis nog wat door, terwijl hij zich gaat omkleden. Dan heeft hij nog lef ook om te vragen of ik ondertussen wat drinken voor hem klaar kan zetten (“Als je op tijd was geweest dan had je daar zelf de tijd voor gehad”). Met een strenge blik dirigeer ik hem de auto in, richting voetbal.

Mama blijft boos…

Zo zitten we naast elkaar in de auto stil te zijn. Ik kan dat dan best lang volhouden, al zeg ik het zelf. Als coach zeg ik wel eens tegen ouders: ‘Laat de sterkste de eerste stap zetten’, en dan bedoel ik natuurlijk de ouder, niet het kind…Maar ik zat nog even lekker in mijn slachtofferrol. Want wie van ons twee doorbreekt de stilte? Hij!

“Ik begrijp waarom je boos bent, mama”

“Ik begrijp waarom je boos bent mama,” begint hij. “De juf had daar laatst een verhaal over verteld en dat was precies zo’n situatie als nu.” En hij vertelt over hoe zij een keer boos was op iemand, en waarom, en hoe lang ze daarna tegen elkaar zwegen. Meer vertel ik niet hier, want het is een persoonlijk verhaal. Het gaat er vooral om, dat ze aan de klas heeft verteld hoe het weer goed kwam.

“En dat is precies wat ik net ook had, mama”, vervolgt hij. “Ik was al boos op mezelf, dat ik de tijd was vergeten en dat jij me moest komen halen. Maar toen werd jij ook nog eens boos op mij. En toen voelde ik me nog rotter over mezelf. En dus werd ik ook boos op jou. Zo was het bij de juf ook.”

Inspirerend

Mijn boosheid is meteen verdwenen. Wat een sterke move van deze 11-jarige. In gedachten dank ik de juf voor haar wijze verhalen. En ik raak in een jubelstemming. Want wat is het toch interessant en inspirerend, hoe je door het delen van dit soort ervaringen allerlei schakels in de hersenen van die kinderen op ‘aan’ weet te zetten! Door de verhalen van anderen leren ze hoe het leven werkt. Hoe mensen communiceren, hoe ze soms domme dingen doen en dat weer recht zetten. Hoe je over je gevoelens praat. En hoe je ruzies weer uitpraat.

Ook jij hebt je verhalen

Als ouders kun je dit natuurlijk ook, we hebben allemaal een schat aan ervaringen in onze rugzak: dingen waar je trots op bent, dingen waar je niet trots op bent, dingen uit het Echte Leven. Deel je verhalen, neem eens de tijd om te vertellen hoe het voor jou als kind was. Of je erbij hoorde of niet, en hoe je daarmee omging. En over hoe je je best deed om gezien te worden, om op te vallen. Of hoe je met sport was, of over hoe je omging met de regels in huis.

Je zult merken, dat als je je boodschap in een verhaal verpakt, het op een ándere manier aankomt dan wanneer je rechtstreekse tips of aanwijzingen geeft. Ga er eens mee experimenteren…en laat je verrassen door de leuke gesprekken die ontstaan!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *