De training ‘Ik leer leren’… voor jong en oud(er)

Gisteren had ik de 100^e inschrijving voor de training ‘Ik leer leren’! Sinds februari 2016 geef ik deze training aan kinderen vanaf een jaar of 10 (groep 7) tot en met jongeren op MBO en HBO. Nu eens in groepjes, dan weer individueel. Ik geniet van alle leeftijden die langskomen, ze hebben allemaal hun charmes en hun uitdagingen. In dit blog vertel ik hier meer over.

Wat willen ouders eigenlijk?

Als een kind wordt aangemeld, heeft de ouder daar vaak wel een hulpvraag bij. Voor welke hulpvragen is de training geschikt? Ik keek eens terug in de aanmeldingen:

• het zit er wel in, maar het komt er niet uit
• ik wil dat hij goed voorbereid naar de brugklas gaat
• op de mavo ging het nog wel, maar nu op het CIOS valt het leren tegen
• we zijn de ruzies in huis over huiswerk en gamen echt goed zat
• in de brugklas ging het nog wel, maar in de tweede zakken de cijfers in
• ik wil dat mijn kind wat meer zelfvertrouwen krijgt bij het leren
• mijn kind moet het huiswerk wat serieuzer nemen
• ze wil zo graag van MBO naar PABO, maar het toelatingsexamen is zo’n klus
• ik hoop dat mijn kind wat meer lol krijgt in het leren
• mijn kind hoeft niet de hoogste opleiding, maar ik wil wel dat hij het maximale eruit haalt
• mijn kind kán het wel, maar heeft even een zetje in de juiste richting nodig
• met zoveel uur dansen in de week komt hij niet aan zijn huiswerk toe
• mijn kind kan niet stoppen met leren en gaat soms tot in de nacht door
• ik zou willen dat mijn kind wat beter plant en op tijd aan het huiswerk begint
• ze denkt dat leren hetzelfde is als een paar keer doorlezen

De reden voor aanmelding en het verloop van de training zijn sterk afhankelijk van de leeftijd van het kind. Kinderen in groep 7 en 8, kinderen in de brugklas, en de pubers en jongeren van de hogere klassen.

Groep 7 en 8: voorbereiding op de brugklas

Voor kinderen in groep 7 en 8 is de training ‘gewoon leuk’: deze jonge honden zijn nieuwsgierig, ze kijken uit naar de middelbare school, ze hebben nog niet veel huiswerk. Ouders vinden het fijn dat hun kind vóór het naar de brugklas gaat alvast de kneepjes van het leren onder de knie krijgt. Deze kinderen zijn meestal 10-12 jaar en hebben  nog niet zo vaak op een afstandje over zichzelf nagedacht: hoe doe ik wat ik doe, waarom doe ik de dingen die ik doe, waar heb ik nog moeite mee, en wat zou ik willen leren/bereiken.

De 5 onderwerpen van de training zijn daarbij een uitgelezen kans om hier stappen in te maken. Uiteraard krijgen ze veel uitleg over hoe het allemaal gaat op de middelbare school. Ze voelen zich daarna zelfverzekerder en hebben ook een beter beeld van het leven dat hen nog staat te wachten. En natuurlijk hebben ze geleerd hoe ze hun huiswerk plannen, hoe leren werkt, hoe ze hun zaakjes op orde houden. Daarna volgt nog het oefenen in de praktijk, maar de basis is er!

Brugklas: de shock van de overgang naar het VO

Voor kinderen in de brugklas komt de aanmelding vaak omdat er iets niet lekker gaat: óf de overgang van de basisschool naar het VO valt meteen al tegen, óf ouders schrikken na de eerste onvoldoendes, óf het begint allemaal wel lekker, maar zo richting het einde van het schooljaar moet er toch wel een flinke eindsprint komen om over te gaan. De training is dan ook heel anders: het kind weet al hoe het allemaal werkt, maar bepaalde dingen lukken nog niet. Er is teveel afleiding van schermpjes… Of bepaalde vakken gaan niet goed. Ouders hebben dan vaak al pogingen gedaan, maar komen er niet doorheen.

Dit geeft heel andere gesprekken: nog steeds komen de 5 onderwerpen van de training aan bod in de training, maar ik merk al snel welke onderwerpen minder en welke meer aandacht nodig hebben. En telkens zijn er de ervaringen in het hier en nu, die we meteen kunnen bespreken. Een tegenvallende toets, een ruzie thuis, een motivatiedip, een stomme leraar… Het leuke is dat er ook daadwerkelijk in de praktijk geoefend wordt: ga de komende week maar eens met dit of dat oefenen, en merk maar eens wat er dan gebeurt. Deze kinderen herkennen zich ook sneller in de leerstijlentest, ze snappen wat hun valkuilen zijn en leren hoe ze hun sterke kanten nóg meer kunnen inzetten bij het leren.

Hogere klassen en jongeren

Pubers in hogere klassen en jongeren zijn weer van een andere slag: die hebben al een paar jaar ervaring op school, zijn wel gewend aan het ‘slavenritme’ van school en huiswerk en proefwerkweken, maar hebben toch (opeens) te maken met tegenvallende cijfers. Het rendement van zoveel uur leren vertaalt zich niet naar mooie cijfers. Of de motivatie is gewoon weg. Of het is gewoon tevéél, naast een druk sportleven. Dan gaan we gericht zoeken: waarom lukte het eerst wel en nu niet… heb je tot nu toe misschien niet écht hard hoeven leren, en weet je nu niet hoe dat eigenlijk moet? Of wordt het nu allemaal zoveel, dat je echt wat meer structuur in je planning moet aanbrengen?

Op deze leeftijd gaat je wereld zóveel meer open en gebeurt er zoveel om je heen, dat het soms moeilijk is om je in te zetten voor school. Zeker als je nog geen idee hebt waar je het allemaal voor doet. Met deze kinderen werk ik niet altijd meer met het werkboek, maar pik ik die elementen uit de training die op dat moment nodig zijn. Ook is het mijn ervaring zeker met pubers dat ze zich opener opstellen (en actiever meedoen) als ze een individueel traject volgen.

Stapje voor stapje

Gisteren reed ik op een voorrangsweg en schoot er plots een klein autootje vanaf een parkeerplaats voor me de weg op. Ik moest vol in de rem en gromde van binnen. Waar haalt hij het lef vandaan om zo brutaal voorrang te nemen? Een paar kilometer lang reed ik door het dorp achter dit autootje aan. Ik zag dat de bestuurder een jongeman was, met daarnaast een vrouw van mijn leeftijd. Misschien heeft hij net zijn rijbewijs, bedacht ik, en zit zijn moeder trots naast hem. Misschien is het wel haar auto en hoopt ze dat ze heelhuids thuiskomen. Misschien heeft hij al op zijn kop gekregen toen hij die fout bij die voorrangsweg maakte. Hij moet het ook nog leren. Dan kun je wel je rijbewijs hebben, maar je leert het vooral in de praktijk. Bij een stoplicht kwam ik naast ze te staan. De vrouw keek me even aan en ik dacht: hoe zou het zijn als mijn zoon daar naast me zat? Hoe zou ik dan uit het raampje kijken? En met een glimlach trok ik weer op. ‘Ik leer leren’ staat er als reclame op mijn auto – en deze knul is nog aan het leren…