Je kind veilig op internet

Deze week stond het weer in het nieuws, hoe iemand via een nepaccount op Facebook een argeloos meisje had benaderd om met haar af te spreken. De ergste nachtmerrie voor ouders: je kind spoorloos verdwenen. Zo ongrijpbaar ook, die virtuele wereld waarin ze zoveel tijd doorbrengen. Hoe kun je je kind daarbij het beste begeleiden zodat ze de juiste keuzes maken?

Met de paplepel

Nu onze eigen kinderen groter worden, merk ik hoe het internetgebruik vanzelf je huis in sluipt, of je wilt of niet: in groep 4 krijgen ze van school al een wachtwoord om woordjes te oefenen via Bloon, en een eentje Ambrasoft om de tafels te oefenen. Een eerste moment om je kind te leren hoe het met wachtwoorden om moet gaan: die vertel je niet zomaar aan iedereen.

Eerste chatervaringen op internet

En dan komen de eerste spelletjes met chatfunctionaliteit. Voor onze zoon was dat met Moviestarplanet, dat een half jaar geleden een rage was op school. Tijdens een griepgolf was hij ziek thuis en zat wat op de bank te gamen, toen hij enthousiast uitriep: “Er zijn nog 6 andere kinderen uit mijn klas ziek vandaag” en noemde de namen op van de kinderen die op dat moment ook online waren en zaten te chatten… Het was aandoenlijk ook om die verbondenheid te zien: precies wat wij als volwassenen ook zo leuk vinden als we in een Facebookgroep of Whatsappgroep zitten.

Killen op Minecraft

Moviestarplanet is het allang niet meer, nu is het Minecraft. In de vakantie vertelt hij nog lachend over zijn allereerste Minecraftervaring: “Ik had nog helemaal niets en snapte er niks van, ik liep daar rond met alleen een hengel, maar toen is het me toch gelukt om iemand te killen!”…
Minecraft is het échte werk, niet alleen op de smartphone, maar op zolder achter papa’s computer op papa’s bureaustoel. Met een koptelefoon met microfoon, om te Skypen met de kinderen met wie hij samen speelt (“zullen we teamen?”). Vanaf de gang hoor ik “Ja! Ik zie je lopen! Daar! Zie je mij ook? Schieten! Goed zo! Oh nee, ik ben dood!” en dat kan urenlang doorgaan, als niemand er een stokje voor steekt. Vreemde kinderen dus met wie hij bezig is, nieuwe vrienden. Met argusogen hou ik in de gaten hoe het gaat in deze voor mij onbekende wereld…

Whatsapp

Sinds hij een paar maanden terug een simkaartje kreeg, zit hij met zo’n 6 klasgenoten in z’n eerste Whatsappgroepje. Af en toe komt er een nieuwe geluksvogel bij in de groep, die ook van z’n ouders een eigen nummer mag. En daar gaat het groepsgebeuren van het schoolplein gewoon door: “X heeft Y uit de groep gegooid want hij plaatste te weinig berichtjes”. Een nieuwe manier van communiceren onderling, een uitgelezen kans om uit te leggen wat voor spelregels er gelden: niet buitensluiten, niet pesten. We hebben afgesproken dat als hij merkt dat er in de groep gepest wordt, hij het eerst zelf probeert op te lossen met de groep, en anders een volwassene erbij haalt. Hij moet zelf leren aanvoelen wat aanvaardbaar is en wat niet.

Onbekende vrienden

Facebook mag hij nog niet, maar ik zie al klasgenoten die dat – ondanks de leeftijdsgrens – wel hebben. En ook daar is het belangrijk te benadrukken hoe je kind met onbekenden op internet omgaat: leg uit dat er nepprofielen bestaan van volwassenen die doen alsof ze kind zijn, en wat daarvan de mogelijke signalen zijn. Bijvoorbeeld als een jongen alleen maar onbekende meisjes in zijn contacten heeft. Of als een wildvreemde je benadert, die je vrienden en vriendinnen ook niet kennen. Leg je kind op tijd uit over ‘grooming‘ en hoe zoiets in zijn werk gaat.

Foto’s

Een andere belangrijke les voor je opgroeiende kind is hoe je met foto’s omgaat. Dat foto’s op internet, dus ook via Whatsapp, ‘vogelvrij’ zijn: die kunnen op een later moment tegen je gebruikt worden. Geen halfblote foto’s of rare dingen op internet zetten, of naar vriendjes of vriendinnetjes sturen. Je foto kan opeens in de hele school hangen, of via internet rondgaan, en het is dan niet meer tegen te houden. Gelukkig besteden programma’s als Spangas en Brugklas ook regelmatig aan de gevolgen hiervan.

Wederzijds vertrouwen

Je zult je opgroeiende kind nooit 100% kunnen bijhouden op alle social media, net zoals je dat niet kunt in het echte leven. En net als met onderwerpen als roken, seks, alcohol en drugs is het vooral zaak dat je je kind begeleidt in het maken van zijn eigen verstandige keuzes, ook op internet. Een moeder van 4 pubers zei me laatst: “Ik zie de leeftijd van 0-12 als de periode dat je de vertrouwensband opbouwt met je kind. En daar pluk je de vruchten van in de periode van 12-18”. Zorg dat je nu oog en oor hebt voor de verhalen en problemen van je kind, zodat het later ook met grotere vragen en zorgen naar je toe zal stappen.

Ik zie de leeftijd van 0-12 als de periode dat je de vertrouwensband opbouwt met je kind. En daar pluk je de vruchten van in de periode van 12-18

Regels voor social media

Hieronder lees je de belangrijkste regels die je je kind kunt meegeven op het gebied van social media. Uitgebreide tips kun je hier vinden.