Oh oh die eindsprinters

Voor ouders van ‘eindsprinters’ is deze maand zenuwslopend. De cijfers zijn het hele jaar niet denderend geweest, en alles komt aan op die laatste periode, waarin je kind nog een sprintje moet trekken. Je ziet al die cijfers in Magister, en je ziet met elk cijfer het gemiddelde veranderen… Zou het nog haalbaar zijn, het overgaan…?

“Elk jaar maakte je het voor ons weer spannend”

Laatst zag ik bij een vriendin op Facebook de bekende vlag met tas en als bijschrift “Elk jaar maakte je het voor ons weer spannend, maar nu toch je VWO gehaald!”. Ik glimlachte van herkenning… die van ons is er ook zo goed in, en dan moeten we nog een paar jaar. Elke keer is het weer erop of eronder. Dit jaar is hij gematst door de Coronacrisis: de vakken die je niet in je profiel hebt volgend jaar, tellen niet meer mee voor overgaan… Yes!! Dat is alvast een vier minder…

Bij elk cijfer dat terugkwam kroop het gemiddelde omlaag…

Er is ook een jaar geweest, waar het helemáál billenknijpen was, hij leek meer een stoomlocomotief die te vroeg tot stilstand was gekomen, dan een eindsprinter: hij stond er al niet zo goed voor, maar in de dagen na die laatste toetsweek kwam de ene na de andere onvoldoende binnen… De magische grens van overgaan lag op een 6,0. En bij elk cijfer kroop zijn gemiddelde omlaag: van 6,12 naar 6,10 naar 6,07 alsmaar omlaag tot de 6,01. Er moest nog één cijfer binnenkomen. En wat gebeurde er? Een 2!! Dat was het dan, dacht ik, je hebt het ook niet verdiend als je zo te werk gaat.

“Dit ben ik niet van jou gewend”

Toen gebeurde er iets: hij kreeg een mailtje van de docent van dat laatste cijfer: “Jongen, dit ben ik niet van je gewend. Met pen getekend in plaats van potlood, al je lijnen schots en scheef, al die foute antwoorden, wat is er aan de hand?”. En onze zoon schreef uit zichzelf een lange mail terug: spullen vergeten, was niet de bedoeling, toetsweek verprutst… “Ik dacht dat ik er al was en had niet meer goed geleerd, sorry… kan ik het nog overdoen?”

Er was helemaal geen tijd meer

Het was het laatste weekend voor de overgangsgesprekken, het was zaterdag. Er was helemaal geen tijd om de toets nog over te doen. Het was ook vóór de Coronatijd waar opeens heel veel digitaal kon. Maar de docent mailde terug: “Als je dit vóór vanavond 23:00 maakt en terug mailt, pas ik je cijfer aan”. Wat een dijk van een docent, om zo’n puber tóch nog een kans te geven. En dit verhaal vertel ik vaak aan de pubers die ik coach: hoe belangrijk je gedrag is voor je gunfactor…

Jongen, wat ben jij weer gematst

Hij ging aan de slag en leverde zijn opdracht in… en de volgende dag stond hij tóch weer precies die benodigde 6,0 gemiddeld… Het hele gezin slaakte een zucht van opluchting. Jongen, wat ben jij gematst. En wat goed dat je om deze kans gevraagd hebt en hem met beide handen aangepakt hebt. Laat dit een les voor je zijn voor de volgende toetsweken…

Aan alle ouders van eindsprinters

Beste ouders, ik weet hoe het is, ik leef met jullie mee. Eigenlijk is het ook een enorm talent om eindsprinter te zijn en dan tóch over te gaan. Ergens halen ze de energie en daadkracht vandaan om het tóch tot een goed einde te brengen. En ze kunnen het, dat laten ze keer op keer zien. Het is alleen niet goed voor de zenuwen van ouders…

Het blijft puzzelen naar de juiste houding tussen ‘erbovenop zitten’ en ‘loslaten’, keer op keer, in elk schooljaar weer. Na zoveel gelukjes denk ik bij ons kind ook wel eens: “dan stroom je maar een keer af” of “dan blijf je maar een keer zitten”.

Wat wil jij je kind meegeven?

Hou vooral in je hoofd wat je je kind wilt meegeven. Hoe wil je deze schooltijd doorkomen? Met alsmaar geruzie om cijfers, om huiswerk, om toetsen? Of wil je bouwen aan een goede relatie met je kind, verdiepende gesprekken en het ontwikkelen van al die andere vaardigheden die er nodig zijn in het leven? En al die talenten die je kind óók in huis heeft en verder kan ontwikkelen?

Kijk naar waar jouw kind behoefte aan heeft. Mijn kind schreeuwt nu vanuit al zijn poriën: “Laat me met rust, ik wil het zélf regelen”. En dat mag ook wel als je een jaar of 15 bent, en daar hoort ook bij dat je je eigen fouten maakt en herstelt.

Ook eindsprinters moeten leren balanceren: dit zijn de mensen die op hun werk later ook dingen gaan uitstellen en op het laatst een sprintje trekken. Als het lukt, is het prima, maar als het je te vaak in de problemen brengt, moet je andere tactieken gaan aanwenden…

Wanneer hulp zoeken?

Nog los van de eindsprinters, soms zit je als ouder en puber in zó’n ruzie-dynamiek, dat je daar als ouder helemaal geen zin meer in hebt. Omdat het alleen nog dáárom draait in huis. Of je ziet dat je kind het ook echt niet handig aanpakt allemaal, het plannen en het leren, of de schuld van lage cijfers vooral bij anderen legt. Of alleen nog maar passief aan het gamen is. Soms zit er zelfs bij die stoere jongens iets faalangstigs onder: dan maar liever helemaal niks doen, kop in het zand.

In zulke gevallen kunnen een paar coachsessies of een training als ‘Ik leer leren’ ook helpen om de boel op te schudden: je kind gaat aan de slag met zelfreflectie, motivatie, keuzes maken. En jij als ouder leert om meer afstand te nemen en te vertrouwen dat het goed komt. Zelfs met die eindsprinters…