Vorige week las ik het boek De 5 Seconderegel van Mel Robbins. Het is al een paar jaar oud maar kruiste nu pas m’n pad en ik was helemaal geïntrigeerd.
Het begon al met haar verhaal: hoe ze zelf heel diep zat, financieel en mentaal, en deze ‘5-seconderegel’ ontdekte en ermee ging leven. Hoe ze via een van de eerste TED Talks viraal ging en nu bestseller auteur en spreker is op dit vlak. Haar simpele methode slaat aan bij een enorm publiek.
Het begon met een simpel moment
Mel Robbins beschrijft hoe ze in een periode zat waarin alles tegen leek te zitten: stress om geld, spanning in haar huwelijk, slecht slapen, te veel alcohol, depressieve klachten. Zelfs uit bed komen lukte amper.
Op een avond zag ze op televisie een raket die gelanceerd werd met dat bijbehorende aftellen. En ergens bleef dat hangen. 5-4-3-2-1 en start!
Ze besloot het de volgende ochtend eens uit te proberen. Ze nam zich voor de wekker een half uur eerder te zetten en dan af te tellen en meteen op te staan.
Tot haar eigen verrassing werkte het. Ze telde af 5-4-3-2-1-OPSTAAN, kwam overeind en stond naast haar bed.
Blijkbaar zat er ergens in dat aftellen een klein mechanisme dat maakte dat ze ging handelen vóórdat haar gedachten haar terug konden trekken. Ze begon het vaker toe te passen: bij lastige telefoontjes, gesprekken die ze uitstelde, situaties die angstig of ongemakkelijk voelden. En steeds opnieuw merkte ze hetzelfde: het aftellen gaf haar net dat zetje om in beweging te komen.
Jaren later vertelde ze hierover in haar eerste TED Talk, waar ze volgens haar boek stijf stond van de zenuwen. Die video ging in eerste instantie nauwelijks bekeken de wereld in, maar ging maanden later ineens viraal. En ondertussen is ze zalen vol professionals aan het toespreken hoe ze zichzelf ‘aan’ krijgen.
Wat gebeurt er in je brein bij die vijf seconden?
De werking van deze regel is verrassend logisch. Als je een idee hebt (opstaan, dat telefoontje plegen, sporten, beginnen met leren, stoppen met scrollen) dan heb je maar een paar seconden voordat je brein met tegenargumenten komt. Die komen razendsnel en nemen dan de overhand. Je brein wil je namelijk liever in comfort houden dan in beweging.
Aftellen breekt dat automatische proces kort door. Het brengt je aandacht weer bij een keuze, in plaats van bij de impuls om weg te blijven van het ongemak. Daarnaast activeer je met dat aftellen het deel van je brein dat helpt om doelgericht te handelen. Dat is bij pubers nog volop in ontwikkeling, wat meteen verklaart waarom deze regel ook voor hen zo goed kan werken: het geeft een mini-structuur die ze nog niet vanzelf in hun brein kunnen oproepen.
Het gaat dus niet om motivatie voelen, maar om een klein stukje leiding nemen over het moment vóórdat je motivatie verdwijnt. Mel Robbins beargumenteert ook ergens dat het om het aftellen gaat: 54321-actie! werkt volgens haar echt beter dan 12345-actie!….
Waar kun je de 5-seconderegel voor gebruiken?
Bij dingen die spannend zijn
Een presentatie, iemand aanspreken, een vraag stellen in de klas of op werk, of een gesprek dat je al dagen uitstelt.
Aftellen zorgt ervoor dat je niet in die piekermodus blijft hangen, maar daadwerkelijk in beweging komt.
Als je zit uit te stellen
Iedereen kent dat moment waarop je nog even het één wilt afmaken voordat je aan het ander begint… en uiteindelijk ben je zo een uur verder.
Het aftellen helpt je om gewoon te starten met het eerste kleine stukje.
Motivatie op gang brengen
De regel maakt die stap kleiner. Het gaat niet om de hele taak; het gaat om het zetje om te starten. De motivatie ontstaat in het doen.
Stress of piekeren doorbreken
Aftellen haalt je even los van het verhaal dat in je hoofd ronddraait. Het brengt je terug bij het hier en nu, zodat je opnieuw kunt kiezen wat helpt.
Onhandige gewoontes onderbreken
Snacken zonder honger, te laat naar bed gaan, geïrriteerd reageren, eindeloos blijven scrollen… het zijn allemaal momenten waarop je brein kiest voor gemak. Vijf seconden bewust kiezen kan net genoeg zijn om het patroon te doorbreken.
Superpraktisch voor pubers en hun ouders
Ik vind dit ook een fijne techniek om mee te geven aan jongeren. Ze kunnen het zelf ook vaak omschrijven: “Ik WIL wel beginnen maar het lukt me niet”. Het werkt juist omdat het zo simpel is, en omdat het hen autonomie geeft. Ze moeten het wel zelf willen, ik denk niet dat het helpt als jij gaat tellen 54321-LEREN JIJ 🙂
Hier nog wat meer ideeën om het toe te passen:
beginnen met leren
eerder opstaan
op een docent afstappen
iets vragen in de klas
uit een sociale situatie stappen die teveel wordt
stoppen met piekeren
- het boek openslaan
- opstaan van de bank
- starten met huiswerk
- stoppen met scrollen
Met dit boek ‘The 5 second rule‘ leer je stap voor stap hoe je die ene seconde (waarin je wat anders zou kiezen) toch kiest om dat ene te doen. In het boek geeft ze ook veel toepasmogelijkheden.
Startenergie
Robbins noemt het startenergie: het kleine duwtje waardoor je van denken naar doen gaat, nog voordat je brein tijd heeft gehad om je tegen te houden. Eigenlijk beginnen grote veranderingen niet bij enorme plannen of ‘wachten op motivatie’. Ze beginnen bij kleine momenten waarop je net iets anders doet dan anders. Zoals gewoon uit bed komen ook al voelt het niet ok. En als je het toepast op je puber: niet wachten tot je. motivatie voelt, maar 12345-hup boek open en aan het werk.
Het is zo’n eenvoudig hulpmiddel dat je bijna zou vergeten hoe krachtig het kan zijn. Maar juist dat kleine zetje kan het verschil maken tussen blijven hangen en in beweging komen.
