Dé tip als er veel ruzie is over inzet en motivatie

Dé tip als er veel ruzie is over inzet en motivatie

“Heb je al Frans geleerd?”
“Zal ik je overhoren?”
“Eerst huiswerk en dan gamen”
“Je cijfer voor wiskunde staat erop, niet best”

Zomaar wat communicatie van een bezorgde ouder naar een puber. Soms zelfs via de app, want tja, we moeten ook wel eens werken en we moeten ze wél aan het werk houden. Een van de grootste zorgen van ouders in mijn praktijk is wel het gebrek aan inzet en motivatie. En als ik dan de kinderen spreek, stralen ze in al hun poriën uit: LAAT ME MET RUST! In dit artikel lees je een aanpak die in veel gevallen heel goed uitpakt.

Wat al jouw bemoeienis doet met motivatie

Als je alles op deze manier in goede banen probeert te leiden, met boos doen, zeuren, appjes, bereik je vaak juist het tegenovergestelde:

• je kind gaat een hekel aan je stem krijgen
• je kind gaat je appjes negeren
• je kind krijgt nog meer een hekel aan school
• je kind krijgt nog minder motivatie
• je kind krijgt minder vertrouwen in zijn/haar eigen kunnen

Maar aan het werk? Beter plannen? Op tijd beginnen? Dat niet. Met al die opmerkingen, je commentaar en goedbedoelde tips en herinneringen gaat je kind juist nog minder doen. Of je krijgt nog meer ruzie thuis. Het is een puber, en een puber wil autonomie, die wil zelf bepalen wat hij of zij doet en wanneer.

Maar wat werkt dan wel voor meer motivatie?

In die zucht naar autonomie zit vaak ook de oplossing. Regelmatig stel ik aan gezinnen in deze situatie voor om een experiment te gaan doen. De deal is: vader en moeder gaan X weken helemaal niks meer hinten/zeggen/vragen over school. En de puber gaat zelf aan het werk, gaat zelf zorgen dat de boel op orde blijft. En na die X weken evalueer je: is er verbetering in werkhouding/cijfers? Dan wordt het experiment verlengd. En gaat het achteruit? Dan gaan jullie er weer bovenop zitten.

Het fijne aan dit experiment is dat je je kind echt je volste vertrouwen geeft. Laat het maar zien! Alle keren dat ik dit in mijn praktijk voorstelde aan ouders, heeft het goed uitgepakt. Gevolg: een opgeluchte puber die zichzelf kan bewijzen, en opgeluchte ouders die eindelijk wat zelfstandigheid zien.

Ja, maar dat hebben we al eens gedaan

Het grootste bezwaar van ouders vooraf is: “Ja maar, we hebben hem al eerder losgelaten en toen gingen zijn cijfers nog meer omlaag”. Ten eerste moet je dan bedenken dat je kind nu ook weer ouder en wijzer is dan toen, ervaringen uit het verleden zeggen niet alles over de toekomst. En daarnaast: helemaal loslaten is wat anders. Bij dit experiment moet je echt aan al deze stappen voldoen:

• een gesprek waarin je dit experiment aankondigt
• uitleg wat je van je kind verwacht
• uitleg wat jullie (niet meer) gaan doen
• afspraak over begin- en einddatum
• afspraak over meetbaarheid (hoe weet je straks of het goed genoeg gaat?)
• belofte hoe het daarna verder gaat
• akkoord over deze ‘deal’

En natuurlijk kun je afhankelijk van de ontwikkeling van je kind bepaalde doelen stellen. Het hoeft niet altijd om cijfers te gaan, het kan ook om een bepaalde vorm van inzet gaan, of een bepaalde vorm van dagelijkse routine. Het is wel belangrijk dat je kind het eens is met deze doelen. Met als ‘wortel’ bijvoorbeeld dat hij of zij straks nog meer vrijheid krijgt.

Wat er dan gebeurt…

Het gekke is: zolang jij je zo druk blijft maken over alles wat met school te maken heeft, hoeft je kind dat niet zelf te doen. En zodra jij wat meer achterover leunt, komt de druk meer bij je kind zelf en komt je kind ook meer in actie. Ik heb dat zelf thuis ook ervaren. Als je puber meer het gevoel krijgt zélf te mogen bepalen wanneer/waar/hoe vaak/wat er geleerd wordt, en er een belofte aan vast hangt dat die vrijheid misschien blijvend is, dan gaat hij of zij echt wel aan het werk. En uiteindelijk gaat het niet om motivatie, maar om discipline.

Ja maar, hij moet wel over

Een ander bezwaar dat ouders soms tegenwerpen, is: “Ja, maar hij moet wel over”. Dat is een interessante. Waarom ‘moet’ dat? Wat zou er gebeuren als het niet lukt? Het is belangrijk dat je op dit punt meer gaat relativeren. Er is altijd wel een weg. Misschien mag je kind niet meer doubleren op deze school, dan komt er wel een andere opleiding. En dan leert je kind enorm veel van deze ervaring.

Doordat je zo bezorgd bezig bent met dat overgaan, maak je het onnodig ingewikkeld. Het helpt veel meer als je vertrouwen naar je kind uitstraalt: linksom of rechtsom komt je kind er wel. Zéker als je op andere vlakken wel vormen van discipline ziet, zoals bijvoorbeeld met sporten of met een bijbaan.

En bovendien: als je kind alsmaar nét aan overgaat, dankzij jouw hulp, hoe moet je kind zich dan leren redden op een vervolgopleiding? Ik spreek zo vaak ouders van kinderen op HBO of universiteit die zichzelf niet aan het werk weten te krijgen.

Motivatie en discipline zijn vaardigheden die je moet leren, liefst al op de middelbare school. En je leert vooral door vallen en opstaan, door dingen te ervaren en daaruit je lessen te halen. En jouw rol als ouder is vooral belangrijk op dat laatste punt: je kind helpen evalueren hoe iets gegaan is en of dat handig was.

Dus ga het experiment aan!

Dus: ga het gesprek eens aan met je kind. Juist als je kind je bemoeienis he-le-maal zat is en er zelf van overtuigd is dat alles goed gaat komen, dan heb je extra veel kans dat dit experiment de boel openbreekt. Dat je eindelijk weer gewoon leuke gesprekken met je kind kunt hebben en op een gezelliger manier met elkaar kunt omgaan. Omdat er van beide kanten weer meer vertrouwen is…

En nogmaals: volg alle stappen en hou je aan je afspraak! Niet alsnog appjes gaan sturen of opmerkingen maken, maar gewoon even helemaal niks. Het is een lesje loslaten… en daarom hang je er ook een bepaalde termijn aan. Zodat je weet dat je daarna óf weer gewoon ouderwetsch kunt gaan zeuren, óf wie weet gebeurt jullie wel wat onderstaande ouder meemaakte:

Werk met mij

Maak je je zorgen over je kind en wil je hier verder over praten? Weet dat je altijd een gratis kennismakingsgesprek van 30 minuten met me kunt inplannen via deze pagina. Dan kunnen we samen kijken welke hulp daar het beste bij zou kunnen passen.