Als je teleurgesteld bent in je kind

Als je teleurgesteld bent in je kind

Tussen al het gejuich van trotse ouders aan het einde van een schooljaar, kan het zomaar dat jij je een uitzondering voelt. Want bij jouw kind is er iets niet gelukt en je voelt je gewoon teleurgesteld. Misschien viel het schooladvies tegen, stroomt je kind af, of is hij of zij blijven zitten. En natuurlijk is je kind prima zoals hij is, rationeel weet je dat. En je wilt je teleurstelling ook niet laten zien. Maar dat gevoel is er soms wel… Of het nu om schoolse zaken gaat of ander gedrag. Hoe ga je daarmee om? In dit blog lees je 5 stappen.

Wat is teleurstelling?

Teleurstelling is het gevoel dat je bij een situatie hebt, als er verschil is tussen wat je als uitkomst had verwacht en de uiteindelijke uitkomst. Dat gebeurt continu in het leven. Als je kind dat een ijsje vraagt en het niet krijgt. Of als je al maanden een tuinfeest plant en het gaat hard regenen. Wanneer je kind een finale speelt en het net niet redt. Of jullie hebben geboden op het huis van je dromen, maar een ander gaat ermee vandoor. Het hoort bij het leven, maar dat maakt het niet altijd gemakkelijk!

Stap 1: wegdrukken heeft niet zoveel zin

Het voelt als een taboe, om teleurgesteld te zijn in je kind. Want je kind is toch prima zoals die is en je houdt toch van hem of haar? Natuurlijk geef je liever een positievere boodschap mee dan die van teleurstelling. Maar dat gevoel is er gewoon, onderdrukken heeft niet zoveel zin: dat is als een bal die je onder water duwt en dan op een onverwacht moment keihard omhoog schiet. Als een vinnige opmerking of een fronsende blik.

Dus wees eerlijk naar jezelf: dit is wat je voelt, teleurstelling. Je had het liever anders gezien. Misschien voel je wel verdriet, of boosheid. Neem gewoon eens waar wat je voelt. Waar voel je dat in je lijf, als je eraan denkt? Observeer je gevoel als een toeschouwer.

Stap 2: onderzoek waar je teleurstelling vandaan komt

Je kunt om een aantal redenen teleurgesteld zijn. Het vergt moed en tijd, maar is zeker een zelfonderzoekje waard:

• Voel je schaamte ten opzichte van andere ouders? Dit hoor ik vaak in mijn praktijk van ouders: “Bij onze vrienden gaat het allemaal vanzelf met hun kinderen, wij zitten altijd met de zorgen”. Je zou bijna denken dat het aan jullie als ouders ligt.
• Voel je frustratie dat het jou niet gelukt is je kind beter te laten presteren? Ben je al zolang bezig en krijg je er geen beweging of vooruitgang in? Misschien voel je daar ook een gevoel van onzekerheid of mislukking.
• Is het boosheid omdat de wereld jouw kind niet begreep en op tijd heeft geholpen? Soms zijn ouders al jaren aan het vechten, omdat hun kind een bepaalde benadering nodig heeft. En niet altijd wordt dat goed opgepakt, waardoor het alleen maar slechter gaat. Dit kan naast boosheid ook een eenzaam gevoel geven.
• Of angst dat je de grip verliest en je kind steeds verder afstroomt? Stel je voor dat het volgend jaar ook niet lukt? Stel dat ik hem nooit meer aan het werk krijg? Doemdenken ligt op de hoek en opeens lees je overal verhalen van kinderen die blowend in het park eindigen of hangend op de bank.
• Misschien voel je verdriet omdat je zelf bent opgegroeid met het idee dat alles altijd in stijgende lijn moet gaan? Als je zelf een perfectionistische inslag hebt, en altijd hard gewerkt hebt, is het pijnlijk om te zien als je kind alsmaar rond de 5,5 bungelt. En dan voelt het als doodzonde als je kind dan op het nippertje nét niet overgaat.

Stap 3: koppel gedrag los van identiteit

In al je emotionele golven van teleurstelling, verdriet en boosheid is het belangrijk om je kind te blijven zien als geheel. Waarschijnlijk is bepaald gedrag de oorzaak van het tegenvallende resultaat. Dan valt niet je kind tegen, maar bepaald gedrag van je kind. Je kind had misschien vaker moeten leren, anders moeten leren, beter moeten plannen, minder moeten gamen. Maar je kind is zoveel meer dan zijn of haar gedrag. Wat maakt jouw kind nou zo bijzonder? Welke karaktertrekken gaan hem of haar nog verder brengen? Wat voor positieve dingen zien anderen in je kind? Op welke vlakken zie je wél die drive of dat doorzettingsvermogen?

Misschien zie je ook wel dat dit kind minder geschikt is voor het huidige schoolsysteem. En kun je daar ook een beetje bij glimlachen: vroeg of laat komt al dat andere er echt wel uit en kan de hele wereld zien wat jij ziet!

Jij als ouder speelt zo’n grote rol in het helpen ontdekken van de identiteit van je kind. Dat is wat het zelfvertrouwen vergroot. Focus je dus op die opvoedtaak en kijk vooruit.

Stap 4: ontdek de lessen die je kunt leren

Als je dan inziet dat het niet zozeer je kind is, waarin je teleurgesteld bent, maar bepaald gedrag of een bepaalde situatie, dan is de volgende stap ook makkelijker. Wat kun je leren van deze situatie? Wat moet er veranderen om de volgende keer minder teleurstelling te voelen? Ook hier zijn veel dingen mogelijk, neem de tijd om hierover na te denken:

• Misschien moet je zelf je verwachtingen bijstellen
• Of werken aan je zelfvertrouwen als ouder, of aan je oude pijnpunten die zorgen voor boosheid en frustratie
• Je kind moet anders leren omgaan met huiswerk, plannen en toetsen
• Je moet werken aan beter contact met je kind, zodat je het komend schooljaar minder gedoe hebt rondom school. Of beter contact tussen je kind en de andere ouder. Uit onderzoek blijkt dat de af- of aanwezigheid van de vader een belangrijke rol kan spelen bij schoolprestaties. Wat kun je op dit vlak nog doen om de situatie te veranderen?
• Of moet er verandering komen van school, profiel of richting, iets dat beter bij je kind past
• Hoe dan ook is dit vooral een harde les ‘omgaan met teleurstellingen’

Als je de dingen des levens gewoon ziet als ‘je wint, óf je leert ervan‘, dan wordt het allemaal al wat minder zwaar. Dingen gebeuren, dingen overkomen je. Stop de leerervaringen in je rugzak en go go go.

En relativeer het ook: wat is nou één jaar overdoen in een mensenleven? Hoe lekker is het voor je kind om alle stof nog eens goed door te nemen en straks zonder hiaten richting eindexamen kan? Om extra te oefenen met de sociale vaardigheden in een nieuwe groep? Of om alles een niveau lager te doen en zo met veel meer zelfvertrouwen op te groeien? Onderschat de afgelopen jaren met lockdowns niet, waarin niet alleen achterstanden zijn ontstaan, maar ook sociaal-emotionele zorgen die de motivatie beïnvloeden.

Stap 5: pak samen de draad weer op

Niet alleen jij, maar ook je kind is teleurgesteld. Hoe help je je kind om de draad weer op te pakken? Dat doe je vooral door te laten zien hoe jij dat doet. Jij bent de vuurtoren, jij bent het baken: als jij het door alle emoties niet meer weet, dan is je kind helemaal stuurloos. Dus als je al deze stappen gevolgd hebt, raap dan jezelf bij elkaar en focus je op het begeleiden van je kind. Het ene kind kan beter omgaan met “Jammer” dan het andere kind. Bij jonge kinderen lees ik wel eens dit verhaaltje voor.

Uiteindelijk moet je kind ook door bovenstaande stappen heen. Ook daar zit frustratie, verdriet en soms ook angst voor de situatie die komen gaat. Dus wees samen teleurgesteld en kom er samen weer uit.

Jouw rol is het helpen evalueren wat er volgend jaar beter kan gaan of anders kan gaan. En het helpen herinneren aan de kwaliteiten die je kind in zich heeft om het nu beter aan te pakken. Is je kind bang om nieuwe vriendinnen te moeten maken? Help dan herinneren aan eerdere sociale situaties waarin je kind het goed heeft aangepakt: leg de nadruk op de hulpbronnen die je kind al in zich heeft.

Hulp nodig?

Raakt dit artikel nog meer in jou en wil je hier verder over sparren? Dan kun je altijd zelf hulp zoeken. Wat jij in jezelf opruimt, daarmee hoeft je kind niet verder te zeulen… Plan gewoon een gratis kennismakingsgesprek van 30 minuten, dat kan via deze link!