De faalangst-val

faalangst motivatie

De faalangst-val

Meisjes worden in mijn coachpraktijk vaak aangemeld met ‘faalangst’ en jongens met ‘motivatieproblemen’. Dat is natuurlijk wel heel zwart-wit en stereotiep gezegd. Maar het is ook maar een label dat je geeft aan bepaald gedrag. En ik durf wel te stellen dat er meer overlap is tussen faalangst en motivatie dan je denkt.

Zo ontstaat faalangst vaak

faalangst motivatie

Als je iets saai vindt, ga je het uitstellen. En dan kom je in tijdnood, wat stress geeft. Dan ga je nog wel je best doen, maar ben je eigenlijk te laat. Gevolg: cijfer valt tegen. Wat knoop je dan in je oren: “Ik heb heel hard mijn best gedaan en toch een onvoldoende”. Bij je volgende toets denk je: “Ach, wat ik ook doe, ik haal toch een onvoldoende, vorige keer ook”. Dat motiveert niet echt om te leren natuurlijk, dus stel je weer uit. Gevolg: tijdnood, stress gecombineerd met paniek, want: “Ik sta al onvoldoende en móet mijn cijfer ophalen”. Maar helaas, weer een tegenvallend cijfer.

Dan volgt er een serieus gesprek tussen ouder en kind. Uit schaamte en schuldgevoel zal je kind niet zeggen dat er veel uitgesteld is. “Maar ik heb echt heel hard geleerd!”. Waardoor je als ouders achter je oren krabt. Wat zou er mis met haar zijn? Ze leert zo hard en dan toch onvoldoendes. En al die stress de avond voor de toets. Ze zal toch geen faalangst hebben? Google kan dan ook nog een handje helpen om de diagnose te bevestigen.

Voor je kind is het een uitkomst: oh, ik heb faalangst, ik kan er niks aan doen. En onbedoeld gaat je kind zich ernaar gedragen en raken jullie overbezorgd om je faalangstige kind. Door de zorgen van ouders en alle druk (school, toetsen, overgaan) om cijfers op te halen, raakt een kind nóg meer onder druk en daar komen de paniekaanvallen en black-outs. Het gaat van kwaad naar erger.

En weet je, als ik dan in mijn praktijk vraag – onder 4 ogen: ben je nou écht al die uren aan het leren als je ouders dat denken? Dan zeggen ze steevast: “Nee, eigenlijk had het wel beter gekund”. Maar:

  • Het is zo veel
  • Het is zo saai
  • Ik vind het zo moeilijk
  • Ik snap er niks van
  • Mijn docent kan niet uitleggen
  • Ik ben zo moe

Dat is wat er vaak werkelijk aan de hand is. Voilà, een motivatieprobleem dus. En ook daar kunnen we wat aan doen.

Zo ontstaan motivatieproblemen vaak

En als ik nog even rolbevestigend doorga (je mag voor jongen ook meisje lezen hoor, en andersom), hoe zit het met die ongemotiveerde jongens die alleen maar gamen? Daar werkt het precies zo! Kijk maar: ze gaan naar de brugklas en hebben geen idee hoe ze het aan moeten pakken. Er is zoveel afleiding, zo makkelijk bereikbaar. Dus: gamen gamen gamen, te laat met leren, iets met puberbrein dat nog geen overzicht of rem heeft. De laatste avond komt er stress en gaat hij toch flink aan de slag. Maar het echte begrip ontbreekt, dus: onvoldoende. Ouders boos, schermtijden worden ingevoerd, teugels worden aangetrokken.

En ondertussen heeft die jongen nog geen idee hoe het anders moet. Die blijft uitstellen, paniekvoetbal aan het einde, en weer een onvoldoende. Waarop hij denkt: “Zie je wel, ik kan het niet. Zelfs als ik wel leer haal ik een onvoldoende”. Dus de volgende keer begint hij er weer niet aan, want het heeft allemaal toch geen zin want hij kan het niet. Dat is óók faalangst!

En wat moet je dan doen?

Dit is wat ik bedoel met de overlap tussen deze twee. Het is een soort kip-ei-situatie, wat was er eerst? En wat is dan de oplossing? Zoek uit wat er nog niet goed gaat bij je kind. Weet ze überhaupt wel hóe je moet leren? Kan ze zin maken voor dingen die saai zijn? Telefoon wegleggen? Heeft ze overzicht? Heeft hij enig idee waarom dit allemaal ‘moet’? Begrijpt hij het wel? Welke goede gewoonte moet je kind nog beter aanwennen? Waar kun jij bij helpen?

Wacht niet te lang als je deze patronen herkent, maar grijp in en vraag door. Simpelweg schermpjes afpakken of de wifi uitzetten is niet genoeg. En vaak is ‘ga maar een paar middagen naar huiswerkbegeleiding’ ook niet genoeg, eerst moet er nog wat meer aan de basis verbeterd worden. Kijk wat voor hulp je kind nodig heeft en zorg daarvoor!

Wil je meer weten?

  • Luister naar mijn Pubers met Faalangst Podcast waarin je als ouder wekelijks tips en inspiratie krijgt.
  • Wil je hier hulp bij? Plan dan eens een gratis kennismakingsafspraak bij me in. Ik werk dagelijks met deze pubers en met de juiste toon komen ze echt weer in beweging. Daar kan ik jou als ouder ook mee begeleiden.
  • Print dan deze mooie poster uit met tips en oefeningen tegen stress, zodat je kind die altijd binnen handbereik heeft.
  • Soms is bijvoorbeeld de training ‘Ik leer leren’ een uitkomst, dan pak je al deze facetten samen: hoe pak je het aan, hoe ga je om met stress, hoe leer je doorzetten, hoe houd je overzicht en focus.

Hulp voor tieners en jongeren
Ik heb een videocursus gemaakt speciaal voor deze doelgroep: Lekker leren zonder faalangst. Je krijgt dan uitgelegd hoe angst en stress in je brein werkt en wat je er zelf aan kunt doen. Als jouw kind ervoor open staat, is dat misschien ook een fijne optie.

Andere oorzaken van faalangst

Er zijn natuurlijk nog veel meer redenen waardoor faalangst kan ontstaan en ook hoe het zich uit. Perfectionisme, Citodruk op de basisschool, gedoe over schooladvies, een stressvolle of traumatische ervaring… En ook die zijn op te lossen door iets dieper te graven, bijvoorbeeld met EFT of hypnotherapie. Lees hier over de behandeling van faalangst in mijn praktijk.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *