“Dit is ons einde, Mariette!” – door het ijs gezakt

“Dit is ons einde, Mariette!” – door het ijs gezakt

“Dit is ons einde Mariette!”- roept mijn broertje, terwijl we watertrappelend naar adem happen. We wilden een dagtocht schaatsen en zijn plotseling door het ijs gezakt. We roepen en roepen om hulp, maar niemand hoort ons, er is niemand in de buurt. Ik spartel, met die zware ijzers aan mijn voeten, mijn kleren zijn zwaar van het koude water. Ik krijg met mijn bevroren handen geen grip op het ijs om ons heen.

Het is vroeg in de ochtend, we zijn uit het zicht onder een brug, en er is nog niemand anders te bekennen. Hoe overdreven zijn uitspraak ook klinkt, zo voelt het ook echt op dat moment…

Geluk

Onze ouders denken dat we nog slapen. Niemand weet dat we hier liggen te vechten in het water. We blijven maar roepen om hulp en ik heb totaal geen gevoel meer in mijn handen. En dan… opeens komen er opeens 3 mensen aanrennen, 3 reddende engelen. Ze waren bij toeval in een kantoor aan het werk (op 2e kerstdag!) en hebben ons gegil gehoord. Als zij daar niet geweest waren… Ze hebben een bezem en weten ons uit het wak te redden. In een keukentje krijgen we een warme deken om ons heen en worden onze ouders gebeld. Pas later besef ik hoeveel geluk we hebben gehad.

Zoveel angsten

Ik was 12 jaar toen dit gebeurde. Na deze gebeurtenis ging ik ‘op slot’: ik ontwikkelde allerlei angsten waar ik met niemand over praatte. Niet alleen voor schaatsen en ijs. Ook de brug waaronder het gebeurd was durfde ik niet meer over: stel dat hij in zou storten. En zo ook andere bruggen. De Zeelandbrug als we met het gezin op pad waren… ik zweette peentjes. Of tunnels! De Gotthardtunnel in de zomervakantie was echt de hel, een kilometerslange tunnel zonder einde. Bij al deze voorbeelden zag ik de boel in mijn gedachten instorten.

Die plotselinge shock dat iets zómaar onverwacht kan breken waardoor je neerstort, had zich diep in mij genesteld. Plus de schaamte om erover te praten. Ik praatte sowieso niet over wat ik voelde. Gelukkig verminderden die angsten wel met de tijd. Maar helemaal weg ging het niet. Een luchtzak tijdens een vliegreis jaren later riep die oude schrik weer op en zo kreeg ik er nog vliegangst bij ook.

Nooit meer het ijs op

Schaatsen deed ik niet meer, het idee alleen al. Als er ijs lag, vermeed ik de paden langs sloten, want zelfs de aanblik van mensen op het ijs deed me pijn, het kneep mijn keel dicht en ik hoorde het krakende geluid weer. Mijn gedachten draaiden dan meteen op volle toeren. Stél dat er iemand doorzakt, wat moet ik dan doen? Ik ga er écht niet zelf op. Hoe kunnen ze dit nou voor hun plezier doen?

En zo leefde ik ijs-mijdend door. Niemand die mij verplichtte het ijs op te gaan. Maar ja… toen werd ik moeder. En dan ging mijn man ‘s winters met de kindjes het ijs op, terwijl ik aan de kant doodsangsten uitstond.

De eerste eye-opener

Ik wist dat ik hier iets mee moest, anders zouden de kinderen mijn angst overnemen. Een fijne EMDR-therapeute leerde me relativeren: vroeger is niet nu. Die hulpeloosheid van toen in dat wak, die was echt uitzonderlijk. Meestal kom je er wel goed vanaf. En bovendien, ik heb het toen toch ook overleefd?

Met de wijsheid van een volwassene kan ik nu mijn kinderen beter voorbereiden: zorg dat je nooit in je eentje gaat, let goed op bij bruggen. Alles wat ik toen niet wist, kan ik nu wel. En het was gek genoeg een eye opener voor me, dat door het ijs zakken niet meteen het einde hoeft te betekenen: meestal kom je er met een nat pak gewoon weer uit. Dat moet ik zelfs nu nog af en toe tegen mezelf herhalen.

Herprogrammeren

Ik ging NLP leren en merkte hoe krachtig die technieken bijvoorbeeld werken om beter met je angsten om te gaan. Dat je je eigen associaties kunt ‘herprogrammeren’. Zo heb ik het beeld gevisualiseerd dat ik wandel langs een sloot met schaatsende mensen. In plaats van een doembeeld ‘straks zakken ze erdoor’ heb ik er een beeld van plezier aan gekoppeld: wat zijn ze blij, wat leuk al die blije mensen. Door het zo voor me te zien, lukte me dit ook steeds beter in het echt.

Kijk mij nou!

Op een dag durfde ik het gewoon. Zo raar is dat met angsten: je móet over een drempel, anders blijf je hangen in het vermijden. En ik wilde mijn kinderen laten zien dat ik dit durf. Als de dag van gisteren herinner ik me die eerste keer, als vrouw van rond de 40, dat ik na al die jaren weer die zélf een stap op het ijs zette. Voetje voor voetje, zó onwerkelijk… En de kick en de emoties die het losmaakte, dat ik mezelf zover had gekregen. Als ik het ergens mee moet vergelijken, is dat het euforische gevoel dat ik in die tijd ook eindelijk in de Python durfde. Terwijl ik over de kop ging, dacht ik vooral “Kijk mij nou, ik doe dit gewoon!!!”.

Er ligt weer ijs

Nu vriest het weer. Er ligt weer ijs. Ik loop erlangs, ik rij erlangs. Ik zie kinderen die het ijs uitproberen en het flitst weer door mijn hoofd. Die oude herinnering en pijn zullen er altijd zijn. Maar ik kan het weer wegsturen, mijn keel wordt er niet meer door dicht geknepen. Het is als een oude zwart-witfoto, ergens ver weg in het album van mijn geheugen.

Alleen in mijn handen zit de herinnering nog gegrift… bij de geringste kou krijg ik al dode vingers.

EFT en angst

Soms komen kinderen in mijn praktijk met angsten. En dan vertel ik mijn verhaal. Hoe ik niet op het ijs durfde, maar nu wel. Hoe ik niet durfde te vliegen, maar nu wel. Ik begrijp zo goed hoe het is om met een angst rond te lopen die de meeste andere mensen niet hebben. Waar je je misschien ook voor schaamt. Of ze het nou eng vinden om alleen naar boven te lopen. Of bepaalde insecten. Of monsters. Of onvoldoendes. Ergens weet je rationeel dat je angst niet nodig is, maar zo voelt het niet. Gelukkig kan EFT daar ook goed bij helpen, net als EMDR. Praten over de ervaring, er zelfs grapjes over maken, nieuw gedrag visualiseren, dat helpt allemaal om over je angst heen te komen. En de uitdaging dan stapje voor stapje weer aan te gaan…