Een hoofd vol gedachten van angst

Soms loopt een coachingstraject net even anders dan verwacht. Deze jongen van 8 kwam bij mij, omdat het niet zo lekker ging op school: “Ik kom leren leren” zei hij vol verwachting. Uiteindelijk bleek hij een hoofd vol angst te hebben, waardoor hij moeilijk in slaap komt…

Zijn ouders maakten zich wel wat zorgen over hoe bepaalde vakken gingen. Maar, het ging hun er voorál om dat de jongen niet lekker in zijn vel leek te zitten. Ik besloot om het bij de kennismaking vooral over het leren te hebben: hoe gaat het nu op school, wat vind je moeilijk, hoe doe je dat dan, en waar ben je goed in, etc. Om het ijs te breken, deden we ook nog een spelletje rondom zijn kwaliteiten.

Vol hoofd

Enthousiast kwam hij terug voor de tweede sessie. Hij wilde wel wat leren over concentreren, dus we gingen aan de slag. Al pratende kwam ik erachter dat hij héél veel aan zijn hoofd had, hij gaf zelf ook aan een vol hoofd te hebben. Ik liet hem eens tekenen wat er allemaal in zijn hoofd zit, en hij vertelde erbij wat er ’s avonds in bed door zijn hoofd spookt: zombies, inbrekers en andere slechteriken uit het nieuws of uit games. Hij had er best last van ja, al lukte het soms om in zijn hoofd een andere zender aan te zetten. We gingen oefenen hoe hij dat deed, en wat daarvoor nodig was: vooral veel goede en leuke dingen.

Ook op school bleek hij erg gevoelig te zijn voor de sfeer. Ik kreeg steeds meer het idee dat deze jongen erg gevoelig is.

“Ach, die monsters bestaan toch niet?”

Toen we erover spraken, over de monsters en zombies, in het nagesprek met de ouders, wuifden ze het in eerste instantie weg. Ze probeerden hem gerust te stellen: “Je wéét toch dat die niet bestaan? Wat heb je toch een fantasie”.

Ik heb de ouders later uitgelegd hoe belangrijk erkenning is: ook al heb je een angst, waarvan je weet dat hij niet reëel is, dan is het voor een kind toch heel fijn dat het begrepen wordt in zijn angst. Als zijn gevoelens steeds afgedaan worden als overdreven, kan een onzeker kind het gevoel krijgen dat het niet ok is. Door de gevoelens van het kind te erkennen, vertel je eigenlijk: “Ik vind jou helemaal ok zoals jij bent, jij mag voelen wat je voelt”. Dat betekent niet dat je het maar moet laten zoals het is. Maar vanuit die erkenning ontstaat er bij het kind ook ruimte om te kijken naar oplossingen.

De verkeerde kant op fantaseren

Wat vaak gebeurt bij angsten, is dat kinderen ‘de verkeerde kant op’ fantaseren: alles wat er maar mis kan gaan. Hun grote kwaliteit is hun rijke fantasie, ze zijn vaak erg creatief in het bedenken van dingen. Óók in het bedenken van oplossingen! Deze jongen ging bijvoorbeeld helemaal los toen ik hem zijn volle hoofd liet tekenen: “Hier zitten mijn enge gedachten, en hier zitten mijn goede gedachten. En net zoals de zombies en de monsters vechten, gaan mijn fijne gedachten mijn enge gedachten wegjagen.”. Bovendien zei hij dat hij in zijn hoofd een soort televisieknop had, waarmee hij enge beelden uit kon zetten. Het maakt niet uit wat ze zeggen of bedenken: als het helpt dan helpt het!

Tips voor als jouw kind een bepaalde angst/schrikreactie heeft

1. Benoem wat het kind voelt: “Het lijkt me heel eng om …. “ of “Ik zou me heel alleen voelen als ik …”
2. Troost je kind met een warme knuffel
3. Ga dan samen op zoek naar oplossingen “Wat zou jou kunnen helpen als je dat nog eens hebt?”

Hoe het afliep…

Een week later mailde de moeder mij: “Ik denk dat je onze zoon beter hebt leren kennen dan wij hem kennen. We zullen erop blijven letten dat we zijn gevoel eerst serieus nemen. En dat we daarna samen gaan kijken hoe hij ermee om kan gaan”.