Zo zorg je dat je zelf niet ontploft bij je kind

Een veel gestelde vraag van ouders is hoe ze omgaan met hun eigen boosheid. Want je hebt zelf vast wel ontdekt dat wanneer je zelf je geduld verliest en ontploft, de situatie sneller escaleert. Als mensen boos zijn, zijn ze onbereikbaar: we kunnen dan ook moeilijker bij de hulpbronnen (van binnen of van buiten) die ons rustig krijgen. Dat geldt zowel voor je kind als voor jezelf. En voor je het weet sta je schreeuwend langs elkaar heen te praten: niemand voelt zich erkend en niemand luistert echt naar wat de ander wil.

Zo zorg je dat je zelf niet ontploft

De belangrijkste les voor ouders is: laat de sterkste de eerste stap zetten. En dat ben jij als volwassene. Zodra een van de twee kalmeert, zal de ander ook kalmeren. Maar hoe doe je dat? juist je eigen kind weet vaak precíes op welk knopje het moet drukken om jou over de zeik op de kast te krijgen. In dit blog lees je de 4 stappen die je helpen om je kalmte te bewaren of te herpakken.

Stap 1: zorg voor een volwassen innerlijke staat

Met deze stap kun je nu al beginnen, niet in het heetst van de strijd, want deze gaat meer over je mindset: wie ben jij als ouder en wat is jouw rol in het grootbrengen van je kind? Bij boosheid schieten we als volwassenen vaak in een oud stukje: we voelen ons niet gezien, niet gehoord, niet gerespecteerd. Ga maar eens na bij jezelf wat voor gevoelens de laatste scène met je kind bij jou opriepen, en of je die gevoelens van vroeger herkent. En besef dan, dat jij nú de volwassene van de twee bent.

Jouw kind moet nog veel dingen leren en het is jouw taak om het daarbij te helpen. Denk bijvoorbeeld aan: motivatie, uit jezelf dingen doen, voorzichtig doen zodat je beker niet omvalt, zelfstandig worden, stoppen als je broertje aangeeft dat het genoeg is. En ook het omgaan met emoties moet het leren. Boosheid bijvoorbeeld is een heel belangrijke emotie: een boos kind kan heel goed zijn grenzen aangeven. Misschien alleen nog niet op zo’n handige manier. Dus wat moet je kind nog leren als het boos is? Hoe wil je dat je kind zijn/haar boosheid uit? Hoe kun jij daarbij helpen?

Stap 2: Neem afstand (letterlijk)

Als je voelt dat je “ontploft”, werkt er maar een ding: afstand nemen. En soms is het nodig dat je dat ook echt letterlijk doet: ga op de wc zitten, als je kinderen met elkaar aan het klieren zijn. Of loop naar boven of naar buiten. Laat ze het even zelf uitzoeken, daar leren ze van. Tel tot 10, zoek afleiding, en focus je even op je ademhaling: is die snel en hoog? Kun je hem meer omlaag brengen? Zodra je meer met je buik ademt, word je ook weer rustiger. En dan kun je ook weer helderder denken en voelen.

Stap 3: Neem afstand (figuurlijk)

Deze stap vereist wat oefening, en is voor de een gemakkelijker dan voor de ander: bekijk de situatie eens van een afstandje. Doe net of je een vliegje op de muur bent, die bekijkt wat er zojuist gebeurde tussen jou en je kind. Het vliegje ziet jou, met je behoeften en gevoelens, het ziet hoe jij deed, wat je zei en wat je lichaamstaal was. En het vliegje ziet ook wat je kind deed, wat het zei en wat zijn lichaamstaal was. Welke behoefte heeft die ouder die je ziet, zo vanaf de muur? En welke behoefte heeft dat kind? Was het lekker aan het spelen terwijl het plots iets anders moest doen? Is het boos omdat iets niet eerlijk is en wil het rechtvaardigheid? Je hoeft als vliegje niemand gelijk te geven, je observeert gewoon wat je ziet. Als je deze (innerlijke) beweging kunt maken, maak je het jezelf gemakkelijker om rustig te blijven en om aan te voelen wat je nu het beste kunt zeggen of doen.

Stap 4: Zoek contact

Deze stap kun je vaak pas maken als je de andere 3 stappen hebt doorlopen. Want hoe moeilijk is het als je zelf niet meer helder kunt denken, om dan als eerste toenadering te zoeken? Toch is het de enige manier om jezelf en je kind weer te kalmeren (als jullie allebei oververhit zijn geraakt). En het is zo belangrijk voor je kind om te zien hoe jij dat doet! Vertel wat er met je gebeurde, waarom je zo boos raakte, wat je van binnen voelde, waar het je aan deed denken. En erken de gevoelens van je kind: “Jij wilde graag nog langer in bad blijven he?”, “Je had ook nog helemaal geen zin in je huiswerk he?”, “Je zat midden in je game zeker, toen ik je riep?”.

Kijk maar eens hoe de ander opgelucht zucht, als het klopt wat je zegt. Pas na die erkenning kun je vertellen waarom wat jij wilt/wilde, zo belangrijk voor je is. En als het iets is dat vaker gebeurt, kunnen jullie rustig afspraken maken over de toekomst. Of praat het eens niet helemaal uit, maar geef elkaar gewoon een lekkere knuffel. Scènes horen erbij, en het leven gaat gewoon weer verder!

En vooruitkijkend…

Ben jij trouwens net zo’n heethoofd als je kind? Dan hebben jullie heerlijk oefenmateriaal aan elkaar… Jij kunt je kind als de beste voorbereiden op alle hobbels en tegenslagen die het leven nog kan geven. En op een rustig moment kunnen jullie samen eens bekijken wat nu wel en wat niet helpt, om de wederzijdse thermometers omlaag te helpen…zodat je niet meer zo snel ontploft!