De impact van je bevalling op je kind

De dag voor zijn 15^e verjaardag denk ik terug aan toen: op dit tijdstip begonnen de weeën, nu belde ik mijn man van zijn werk… en nu begon het lange puffen. Wel 24 uur hebben we over de bevalling gedaan, onze zoon en ik. En met alle kennis van nu voel ik nog meer hoe dat geboorteverhaal impact op zijn leven heeft gehad. Want de zwangerschap en bevalling vormen al een eerste blauwdruk van hoe je kind in het leven staat…

We namen alle tijd tijdens de bevalling

Ik lag een lange dag en nacht weeën weg te puffen, maar op een zen-achtige manier. Ik was totaal van de wereld, in een trance die maar niet ophield: zoveel tellen inademen, zoveel tellen uitademen… alle besef van tijd was ik kwijt, ik had ook geen contact met de buitenwereld. Voor mijn man was het de saaiste dag van zijn leven, denk ik. Het leek wel of het baby’tje het wel best vond, en ik kan nu zeggen dat hij inmiddels ook alle tijd van de wereld neemt voor hij in actie komt! En daarnaast was ik zelf zó rustig, dat hij dat ook gevoeld moet hebben: het is veilig, alles komt goed.

Als je hulp hebt gehad bij de geboorte

’s Avonds kwam de verloskundige eens kijken hoe alles ging, ik was toen al een uur of 15 aan het puffen. Ze ging maar weer, alles was in orde. Toen ze nog wat later die avond kwam, vond ze het toch wel tijd om in te grijpen en de bevalling in te leiden: ze brak de vliezen. Een bevalling is eigenlijk van nature een soort ‘dans’ tussen moeder en kind: het kind werkt zich eruit en zet dingen in gang, het lichaam van de moeder reageert daarop, waarop het kind weer reageert. Als er van buitenaf ingegrepen wordt, doet een kind het niet meer helemaal zelf. Dit kan een signaal geven in zo’n kind voor de komende jaren: “Ik heb hulp nodig” of “Ik kan het niet alleen”. En vaak ontstaat er ondertussen ook een enorme behoefte om dingen wél alleen te willen doen. Dit is wat ik erg herken in ons kind de afgelopen jaren. Niet zo zelfstandig, maar toch ook erg geïrriteerd als we willen helpen.

Genieten na de storm

De vliezen waren gebroken en er zat ontlasting in het vruchtwater: halsoverkop moesten we naar het ziekenhuis. Ik kon amper opstaan, dus hoe ik ondanks alle pijn de trap af ben gegaan, weet ik niet. Ik herinner me nog wel elke drempel die de auto nam… Tegen middernacht lag ik in het ziekenhuis aan de monitor. En ik ging weer in mijn trance, adem in… adem uit… De baby nam de tijd, want dit ging nog uuuuurenlang door. In het echte leven neemt hij nu ook rustig de tijd voor alles. Mañana mañana…

Pas in de vroege ochtend begon het echte werk, volgens mij was dat na een spuitje oxytocine (weer wat hulp van buitenaf). Wat een oerkracht is zo’n geboorte toch. Na al die uren van weeën was het opeens een stormachtige climax: je denkt dat het niet erger kan, maar heus dat kan! En daar was hij, 24 uur na zijn eerste seintje. Het grote genieten kon eindelijk beginnen…

Moeite met nieuwe dingen

Hij zal het niet gemakkelijk hebben gehad, dat hij er zo lang over deed, of in elk geval was die laatste fase heftig. Kun je je voorstellen hoe een bevalling is voor een kind, van die fijne warme baarmoeder naar de nieuwe buitenwereld met al zijn licht en geluid? De ervaring die het kind bij deze overgang opdoet, geeft vaak al een imprint voor andere grote overgangen die er zijn in het leven: voor het eerst naar het kinderdagverblijf, voor het eerst naar groep 1. Voor onze zoon waren overgangen altijd heftig, daar zijn wat tranen gevloeid. Tot in groep 3 nog zat hij bij de juf op schoot als we hem in de klas achterlieten. Zo ook de eerste keer bioscoop, de eerste keer achtbaan: alle nieuwe dingen waren voor hem eng en spannend.

Altijd maar blijven knokken

En zoals hij tijdens de bevalling gevochten heeft, zo bleef hij knokken in zijn peuter- en kleuterjaren. Altijd had hij wel akkefietjes, telkens bij het afhalen van het KDV werd me verteld hoe hij andere kinderen pijn had gedaan, en dat bleef zo op de basisschool. Alsof hij maar bleef knokken voor een plekje in deze wereld. Hij kon zijn impulsen maar moeilijk beheersen. We hebben best wat hulpverleners gezien in die jaren. Het woordje ADHD is ook geopperd op school, maar daar hebben we niet echt iets mee gedaan.

Tot hij in groep 7 een meester kreeg die hem zag. Opeens kalmeerde hij, verbeterde zijn werkhouding, gingen zijn resultaten vooruit… Hij koos in dat jaar voor tafeltennis, een sport waarmee je je hele systeem in balans brengt: focus, coördinatie van je lijf links-rechts-boven-onder, fijne en grove motoriek, balgevoel, tactiek en reactievermogen. We zagen hem groeien op alle fronten.

En dan nu een grote puber

En nu… 15 jaar, in de 4^e klas middelbare school, langer dan zijn moeder, zware stem, druk met zijn eigen leven, vooral niet met ons. Ja, hij komt nog steeds moeilijk in actie, ik moet hem nog steeds regelmatig ‘inleiden’ als het om huiswerk gaat, en hij houdt nog steeds niet van nieuwe dingen…. maar hij heeft ook een enorme sterke aandrang om dingen zelf te doen, die steeds meer naar boven komt. Laat me met rust, laat me het zelf regelen! Liever liegt hij dat hij iets af heeft, om het dan stiekem ’s nachts te doen, dan dat ik hem ’s avonds laat kom helpen. Heerlijk toch zo’n puber.

Hoe zit dat nou met die impact van de zwangerschap en geboorte?

Ieder kind heeft zijn eigen start. Dat begint al bij de conceptie, bij het doen van de zwangerschapstest: was er schrik of was het kindje meteen welkom? En dan de zwangerschap: waren er medische zorgen, of zijn er stressvolle dingen gebeurd? Een overlijden, een verhuizing, ruzies… al die emoties kunnen impact hebben op het kindje in de baarmoeder. En dan dient de bevalling zich aan: te vroeg of op tijd, natuurlijk of keizersnee, met of zonder hulp, snel of langzaam… En dan de uren na de geboorte: kon je je kindje snel bij je houden of duurde dat langer, voelde je je zelf gespannen of rustig, had je een relaxte kraamtijd of waren er zorgen… alles heeft invloed! Ook op je eigen gedrag in de jaren erna, hoe jij en je kindje op elkaar reageren.

Het zijn dingen waar je vaak helemaal niks aan kunt doen. En toch: als je kijkt naar het huidig gedrag van je kind, en je gaat die hele opstartfase nog eens na, door de ogen van je kind…. Dan vallen er heel vaak puzzelstukjes op hun plaats. En dan voel je ook beter aan wat jouw kind nodig heeft. Dat je wat geduldiger moet zijn, of dat je net wat meer veiligheid moet bieden dan andere ouders. En van daaruit groeit je kind dan verder de wereld in.

Powerrr

Onze zoon laat zijn power om dingen te bereiken vooral zien in zijn sport: in korte tijd vocht hij zich naar de landelijke top, traint hij 5 keer in de week en wint wedstrijden en toernooien en werkt hij aan zijn conditie.

Soms voel ik me tijdens zo’n toernooi een ontaarde moeder: hij heeft geen ouders die hem dagelijks naar trainingen rijden, hij moet alles zelf doen met bus en trein. Als ouders zijn we apetrots en komen we kijken bij wedstrijden, maar van het spel zelf hebben we weinig verstand. We kunnen hem ook geen tactische tips geven. Dus staat hij vaak op zo’n toernooi in zijn eentje te vechten tegen jongens die een eigen coach mee hebben en een fanatieke vader (die vaak alles staat te filmen om later te analyseren), terwijl ik ergens op de tribune zit en alleen maar ‘hup jongen!’ roep.

Moeten we meer doen? Meer investeren? Misschien… maar de kick voor hem is des te groter als hij dan van zo’n tegenstander wint. Op eigen kracht! En zo maakt hij een hele lange neus naar die moeizame bevalling…