7 tips om het schooljaar goed te starten

7 tips om het schooljaar goed te starten

Nu het schooljaar weer begint, is iedereen – net als met oud & nieuw – weer vol goede voornemens. Want hoe beter je cijfers aan het begin zijn, hoe meer reserves je hebt de rest van het jaar. Wat kun je als ouders nog doen om je kind hierbij te begeleiden? Of je kind nu naar de brugklas gaat of een hogere klas, deze tips gaan zeker helpen.

1.     Zorg voor structuur en regelmaat

Na die lange vrije zomervakantie moet alles weer in het ritme komen en in elkaar passen: schoolrooster, sporttrainingen, baantje, muzieklessen… en die pubers zitten nog in een ritme van overdag niksen en ’s avonds actief worden. Net als bij een jetlag helpt het om meteen zoveel mogelijk ritme en structuur aan te houden: op tijd naar bed, op tijd opstaan, vaste volgordes in dingen die steeds terugkeren. Dat geeft duidelijkheid en des te sneller schakelen ze weer over op hun nieuwe leven. En… ook in ons gezin een ding:  let op overmatig schermgebruik, nu de nachtrust weer belangrijk wordt.

2.     Help je kind een manier te vinden om overzicht te houden

Overzicht houden is essentieel op de middelbare school. Overzicht van wat er voor school moet gebeuren, tandartsafspraken en andere verplichtingen. En natuurlijk kun je een dure agenda kopen (ik ben zelf erg fan van de Plenda), maar kijk ook wat er bij je kind past. Onze oudste heeft het tot in de 6^e zonder agenda gered, het is geen must. Maar overzicht houden wel. Vaak kunnen ze ook wel veel uit hun hoofd en via Magister. Maar als er dingen vergeten worden, moet er een nieuw systeem komen.

Wat sowieso fijn is om eenmalig te maken als het schoolrooster er is, is deze weekplanner met alle vaste dingen (rooster, sport, werk, etc). Dan zie je in één oogopslag wat de drukke en wat de rustige dagen zijn: “donderdag is een volle dag, dus als ik vrijdag een SO heb, moet ik daar op woensdag al het meeste aan gedaan hebben”.

3.     Praat over wat afgelopen jaar goed ging

Je kunt het schooljaar natuurlijk beginnen met een lange preek en de teugels flink aanhalen. Bij sommige tieners is dat misschien ook wel nodig. Maar stel je voor, dat je baas gaat opsommen wat er het afgelopen jaar allemaal níet goed was aan je werk en wat er vanaf nu écht beter moet, wat gebeurt er dan met je stemming en motivatie? Precies.

Dus wijs je kind ook op wat wél goed gelukt is. Hoe die eindspurt aan het einde van het jaar heel knap is geweest, of hoe ze zich herpakt had na die onvoldoende rond kerst. Of hoeveel discipline ze hadden bij de zoveelste periode van online lessen. Het is soms even zoeken, maar iedereen heeft ook goede momenten. Hoe meer je daar je licht op laat schijnen, hoe meer je kind ook in zichzelf gaat geloven.

4.     Spreek samen af wat jouw rol als ouder wordt

Jij kent je kind het beste: is er nog wat begeleiding en sturing nodig, hulp met plannen en liefdevolle schopjes richting huiswerk? Prima toch. Soms werk je je kind op de zenuwen. In mijn praktijk vraag ik dan: “Wat moet jij je moeder laten zien, zodat ze het meer los kan laten?”. Ze hebben hier natuurlijk zelf ook invloed op.  

Sommige kinderen weten donders goed dat ze weinig meer uitvoeren als er helemaal geen controle van bovenaf is. En andere kinderen kunnen echt wel wat meer vrijheid ervaren. Je kind mag best vallen en weer opstaan! Zo hebben ze ook leren lopen en fietsen. Ga hier gewoon over in gesprek: wat verwacht je kind van jullie?

5.     Goede gewoontes zijn belangrijker dan motivatie

Motivatie is een beetje overrated. Soms verzuchten kinderen in mijn praktijk: “Ik wíl het wel hoor, maar ik heb gewoon geen motivatie”. Tja, helaas, daar hebben we geen pil voor. Maar wat wel helpt, is je doel helder hebben (wil je over dit jaar? Wil je op deze school blijven?) én goede gewoontes. Een goede gewoonte is bijvoorbeeld om meteen uit school, als je op de bank neerploft, even in Magister te kijken: wat staat er voor morgen, voor de komende dagen. En een goede gewoonte kan zijn om na een half uur chillen aan het werk te gaan. Of altijd na het eten meteen aan het werk te gaan.

Nieuwe gewoonten kosten in het begin moeite, je moet jezelf er steeds aan herinneren, maar na 30 dagen is het zo ingesleten dat het een onbewust patroon voor je wordt. Je denkt ook niet ’s avonds  ‘zal ik nu tanden poetsen of straks?’. Je dóet het gewoon.

6.     Wees je bewust van jouw invloed

Het lijkt misschien niet zo als ze je constant negeren of tegenspreken, maar als ouder heb je een grote invloed op het gedrag van je kind. Positief en negatief. Kinderen willen erkenning en begrip voelen en zijn allergisch voor afkeuring. Dus een frons of kort antwoord kan al averechts werken. Blijf je bewust dat jij de ouder bent, de grote, de gids voor je kind: vertel verhalen over dingen die jij lastig vindt en hoe je ze toch voor elkaar krijgt. Hoe jij dingen aanpakt.

Kinderen hebben ‘tips en tools’ nodig. Niet alleen hoe ze met praktische dingen omgaan, maar ook met mentale en emotionele dingen. Ik sprak laatst een meisje met faalangst, dat vervolgens zei dat ze eigenlijk geen motivatie had. Even later vertelde ze dat ze gewoon niet snapt waarom we op aarde zijn en wat de zin van ons leven is, als de aarde toch kapot gaat. Dit zijn dingen waar pubers mee bezig zijn, vaak zonder dat je het doorhebt. Des te belangrijker is dat je blijft werken aan de goede band met je kind, zodat je ook dit soort signalen op tijd oppikt.

7.     Van je fouten…

Blijf het zien als een leerproces: elk cijfer dat tegenvalt, elk contact dat niet lekker loopt, het is allemaal input voor jullie om te bedenken hoe je het volgende keer anders aan kunt pakken. Leer je kind om ook zo met toetsen om te gaan: kijk een toets in, wat voor soort fouten waren het, wat kan ik volgende keer anders doen: meer leren, anders leren, meer oefenen, eerder om hulp vragen, minder uitstellen, alles beter bijhouden, of misschien ook ‘de vraag beter lezen’.

Van deze manier leren ze meer dan wanneer je vooraf zegt: je moet vaker dit, je moet eerder dat, je kunt niet leren met muziek, ga gewoon aan tafel werken… dat zijn dingen die ze gaandeweg zelf gaan ontdekken. En meestal is hun manier niet hetzelfde als de jouwe!

Meer hulp nodig?

Soms helpt het als iemand van buitenaf meekijkt hoe het bij jullie beter kan gaan. Of hoe jouw kind het leren het beste aan kan pakken. Denk bijvoorbeeld aan de training ‘Ik leer leren’.

Maak je je zorgen over je kind en wil je hier verder over praten? Weet dat je altijd een gratis kennismakingsgesprek van 30 minuten met me kunt inplannen via deze pagina. Dan kunnen we samen kijken welke hulp daar het beste bij zou kunnen passen.