Zit jij voorin de bus?

Zit jij voorin of achterin de bus?

In NLP-trainingen hoor je vaak dit voorbeeld van de bus: als je je leven voorstelt als een bus, zit je dan een beetje achterin, en laat je je rijden en zie je wel waar je uitkomt? Of zit je voorin aan het stuur en bepaal jij waar je heen gaat? Daarmee bedoelen ze: geef je alles en iedereen de schuld van jouw situatie, of neem je je eigen verantwoordelijkheid en kies je waar je vanaf nu heen wilt?

Achterin de bus

Het is best fijn achterin de bus. Ik kies die plek ook vaak als ik naar mijn werk ga. Ik laat me lekker rondrijden door de buschauffeur en kijk rustig uit het raampje. Maar wat als de buschauffeur besluit dat hij vandaag eens ergens anders heen rijdt? Of als hij op zoek gaat naar wat meer spanning en de linker weghelft opzoekt? Of als hij besluit dat het tijd is voor een pauze en de bus even langs de weg zet? Bij deze vergelijking gaat erom wat er gebeurt als jij je leven laat bepalen door de omstandigheden. Je zit vast, omdat (1) die dit doet (2) die dat doet (3) je werk stom is (4) de economie flut is (5) je moeder zeurt (6) je ex irritant doet (7) je kinderen je tijd opslokken (8) je zo moe bent (9) je rug zeer doet (10) je huis een puinzooi is.

Voorin de bus

Stel je nou eens voor dat jij de buschauffeur bent van je eigen leven. De 10 dingen die ik hierboven noem kunnen allemaal spelen in je leven, de vraag is wat jij ermee gaat doen. Blijf je klagen, terwijl er niets verandert en al die zaken langzaamaan je leven overnemen? Of kijk je wat je kunt veranderen, of wat je gegeven deze omstandigheden kunt gaan doen? Niets doen is geen optie, tenzij je ervoor kiest om alles maar te accepteren zoals het is. Maar dan moet je ook niet klagen. De uitdaging zit hem erin om weer terrein terug te winnen, wat meer dingen naar je toe trekken die je bij kunt sturen.

Hoe kom je dan meer aan het stuur?

Een goede chauffeur weet waar hij heen wil, zodat hij z’n TomTom daarop kan afstellen. Waar wil jij heen? Wat wil jij bereiken in je leven? Als je antwoordt: ‘Als mijn kinderen maar gelukkig zijn’, denk dan nog eens even verder over wat je voor jezélf wilt. En als je dan je doel weet, stippel dan uit hoe je daar kunt komen, hoe je dat kunt bereiken. Wat heb je ervoor nodig, wie heb je ervoor nodig? Welke obstakels moet je uit de weg ruimen, of waar moet je omheen rijden? Dit vraagt wel even een helikopterblik: vaak zitten we zo vast in de omstandigheden, dat we uit het oog verliezen waar we het allemaal voor doen.

Switchen tussen voor- en achterin

En soms is het ook gewoon lekker om áchterin de bus te zitten. Zelfs NLP-er Bouke de Boer vertelde laatst in een interview bij Roda JC:

En ook nu is het nog wel eens zo dat ik zeg: nou ik zit niet vóórin de bus maar achterin de bus, maar dan wéét ik het, dan is het een bewuste keuze. Maar dan heb ik ook de prijs en de consequenties te nemen

Eigenlijk is deze bus ook de kern van coachingstrajecten: hoe krijg je het voor elkaar om wat vaker aan het stuur te gaan zitten? En waar ga je heen?